ნახევარი საუკუნის სიყვარული

დიდი ხანია არაფერი დამიწერია....
ალბათ სათქმელი აღარ მაქვს ან ნიჰილიზმი შემომეპარა.

რამდენიმე დღეა მახსენდება ბებიის მონაყოლი 50 წლის წინანდელ სიყვარულზე, ხო და ვეცდები მოკლედ დავწერო ნახევარ საუკუნიანი სიყვარულის ისტორია.

ამბობენ ხოლმე ძველად სხვანაირად უყვარდათო, ამაზე ყოველთვის ბებია და პაპა მახსენდება.
პაპა, გივი ლამაზოშვილი, თელავში ჩლუჩად იცნობდნენ, იმ დროისთვის წარმატებული ფეხბურთელი ყოფილა. ციალას (ბებიის) მონაყოლიდან იმ დროისთვის ძალიან სიმპათიური და პოპულარული ბიჭი. ხო და ეს პოპულარული ბიჭი შეყვარებული იყო ბებიაზე და 7 წლის განმავლობაში სულ კუდში დასდევდა. ჯერ სიყვარულის ახსნას ვერ ბედავდა და როდესაც გამიმხილა გზის ერთ მხარეს მე დავდიოდი და გზის მეორე მხარეს პაპაშენიო, იხსენებს ხოლმე ციალა და თან ეცინება.
ბებია სწავლაზე ორიენტირებული იყო და გათხოვება გეგმაშიც არ ჰქონია, როცა ერთ დღესაც ჩლუჩი დედასთან ერთად ქუჩაში დახვედრია და დიდი ხვეწნა მუდარის შემდეგ დაუთანხმებია რომ ცოლად გაჰყოლოდა. ასე გაიპარნენ მეოცე საუკუნის 50იან წლებში და შექმნეს ოჯახი რომლისაც ბევრს შურდა.
უყვარდათ ერთმანეთი და ასე გაუძლეს ბევრ გაჭირვებას, ერთად გადალახეს ბევრი პრობლემა და ასე შეხმატკბილებულად მოიტანეს ოჯახი ბოლომდე.
2003 წელს დაიღუპა ჩლუჩი და ციალა დღემდე გაბრაზებულია ქმარზე, ამ უბადრუკ ქვეყანაში მარტო როგორ დამტოვეო, დასტირის ხოლმე.

ახლა ეს პოსტი მონატრებამ დამაწერინა ჩემი საყვარელი ბებია-პაპის <3
P.S. ცოტა ხნის წინ შემთხვევით ჩემს ნაწერებში აღმოვაჩინე ხელწერილი, რომელიც ბავშვობაში პაპას დავაწერინე, სამი შოკოლადი ვასესხე, პროცენტით უნდა დაებრუნებინა :D :D

აგვისტოს ცა........

ეგრეთ წოდებული "ზვიადისტების" ოჯახში დავიბადე და გავიზარდე. ოჯახში რომელიც თავად იყო მონაწილე ქართული სახელმწიფოს თავისუფლების პირველი ამოსუნთქვის.
პატრიოტულ ნოტაზე ვიზრდებოდი და მუდმივად ვისმენდი ისტორიებს საქართველოს ბრძოლისა დამოუკიდებლობისთვის.
დასაწყისშივე გააზრებული მქონდა რომ რუსეთი მტერია.
თითქოს დაბადებიდან ვიცოდი რომ ჩვენი ქვეყნის თავისუფლებისთვის ბრძოლა, გადარჩენის ბრძოლის ტოლფას იყო.

პატარა ვიყავი და ომზე მხოლოდ მსმენოდა, ისიც კარგად ვიცოდი რომ ჩრდილოელი მეზობელი არ დაგვინდობდა, მაგრამ ამ ფაქტს მხოლოდ თეორიულად ვაცნობიერებდი და რელობაში ვერც კი ვუშვებდი, იმას რომ ეს მტრობა ღია აგრესიაში გამოიხატებოდა და ოდესმე მეც შემეხებოდა.
მახსოვს დილით რომ გავიღვიძე ჰაერი დამძიმებული იყო.
საფრთხე ვიგრძენი და ყველაზე რთული ის იყო ამ საფრთხეს ვერც გავექცეოდი, ვერც დავემალებოდი....
აივანზე ვიჯექი და ცაში ვიყურებოდი.........
არც მშიოდა, არც მეძინებოდა, მხოლოდ მინდოდა ცისთვის მეყურებინა და ღრმად მესუნთქა თავისუფლების ჰაერი, რომელსაც შესაძლოა ბოლოჯერ ვსუნთქავდი.
მეშინოდა, მეშინოდა არა ტკივილის ან თუნდაც შემთხვევითი სიკვდილის, არამედ თავისუფლების დაკარგვის.
ცხელი აგვისტო იყო, მზე ხან ისე ძლიერ დააჭერდა ხოლმე რომ მიწის ქვეშეთში ჩაძრომას განატრებინებდა კაცს, მაგრამ მაშინ ყველა ცას ვუყურებდით. ხან იმედით, ხან შიშით, ხან სასოწარკვეთით, ხანაც ლოცვით, მაგრამ ყველა მაინც ცას ვუყურებდით და თვალსაც კი არ გვჭრიდა აგვისტოს მწველი მზე.
მაშინ ცაში ყველა იმედს ვეძებდით და ამდენ ათასწლეულ გამოვლილ, დაუღალავ ბრძოლას თავისუფლებისთვის ვაგრძელებდით.....
ახლაც აგვისტოა.
ათი წელი გავიდა იმ აგვისტოდან და ჩვენ ისევ ცაში ვიყურებით. ისევ გვეშინია. დილით გაღვიძებულები ბედნიერად ჩავისუნთქავთ თავისუფლების ჰაერს.
აგვისტოა და ისევ მოუშუშებლად გვტკივა.........
აგვისტოა და ცა ისევ ისეთი ლურჯია, მზე ისევ ისეთი მწველია და ჩვენ ისევ ვიბრძვით თავისუფლებისთვის..........

ეგვიპტური ვოიაჟი

დიდი ფიქრისა და განსჯის გარეშე ჩავალაგე ჩემოდანი და სულ რაღაც სამ საათში აღმოვჩნდი ეგვიპტის ულამაზეზ ქალაქ შარმ-ალ-შეიხში. მიუხედავად კლიმატური პირობებისა მთელი ქალაქი გადაყვავილებულია. 

აეროპორტიდან გასვლის თანავე ვიგრძენი ხალხის საოცარი კეთილგანწყობა. მომღიმარი სახეებით მზად არიან ნებისმიერ რამეში დაგეხმარონ.

საოცარი ურბანიზაციის ქალაქი და ზღაპრული შენობები, თავისი ეგზოტკური საჭმლით, ღამის კლუბებით, ოქროსფრად აბჭყვრიალებული სავაჭრო ცენტრებით გულგრილს არ გტოვებს და სულ რაღაც რამდენიმე წუთში გაყვარებს ქალაქს. 

ყველაზე დიდი ეგზოტიკა კი მათი საუბრის მოსმენაა, საოცრად მელოდიური და თბილი ჟღერადობის სიტყვების მოსმენა გსიამოვნებს და სულ არ გაინტერესებს რას ამბობენ ამ დროს, უბრალოდ უსმენ და გინდა რომ შენც შეძლო ასეთი დიდი ვნებით გაჟღენთილი ბგერების წარმოთქმა.

ერთ კვირიანი ვიზიტი ჩემთვის "ათას ერთი ღამის" ზღაპრად გადაიქცა. ერთი კვირით თავი შეჰერიზადად ვიგრძენი და მინდოდა ეს მთელი ცხოვრება გაგრძელებულიყო. ეგვიპტელებს ყოველთვის ჯადოქრებად ვთვლიდი და ახლა კიდევ უფრო დავრწმუნდი ამაში. მათ შესწევთ ძალა შენი ცხოვრება ზღაპრად აქციონ, ძველ არაბულ ზღაპრად. შეგიყვარონ და ამის მიზეზი არ გითხრან. სამყარო ფეხქვეშ გაგიფინონ და შენგან სანაცვლო არ ითხოვონ. ისინი ყველა ალადინები არიან და შენგან ჟასმინს ქმნიან. "ჰაბბიბი" ასე გიხსნიან სიყვარულს და ისეთ საოცარ ვნებასა და თავგანწირვას აყოლებენ ამ სიტყვეს თანახმა ხარ ყველაფერი დათმო.

ემოციებისგან საოცრად დახუნძლული საქართველოში დაბრუნების 2 დღის შემდეგაც ვერ ვუყრი თავს სიტყვებს. უბრალოდ ამ ვნებიან ზღაპარზე შეყვარებული ვარ და იმედი მაქვს ამ ზღაპარში დაბრუნების.

ახლა სულ სხვანაირად.....

წერა ყველაზე კარგი საშუალებაა, საკუთარი თავიდან (ან იქნებ გულიდან ან სულიდან) გაყარო რაც მთელს გონებას გიწამლავს. ტკივილი არაა, ეს უბრალოდ რაღაც უცხო სხეულია შენს სულში, რომელიც ერთიანად გჭამს. თითქოს წითელი სიკვდილი გიახლოვდება.
უეცარი გამოჩენით რომ გცვლის, თავად გრძნობ ბევრად უკეთესი გახდი (თითქოს ისეთი სამყარო რომ არ გიმსახურებს). საათობით დგახარ სარკესთან და აკვირდები საკუთარ თავს, როგორ მოახერხა მხოლოდ ერთი ჩახუტებით შენი შეცვლა (ან იქნებ არც შეცვლილხარ?)
შემდეგ მოგწონს ასეთი შენი თავი და გინდა სულ ასეთი იყო, თუნდაც იმიტომ რომ თვალებიც ციმციმს თავადვე გრძნობ.
სულ მალე შიშები ჩნდება, იქნებ ვერ შეძლოს? იქნებ მობეზრდეს? ან იქნებ ვინმე შეუცვლელად შენზე უკეთესი იპოვოს. და მიუხედავად იმისა რომ ძალიან ცდილობ ეს შიშები საკუთარი თავიდან გააქრო და მითუმეტეს არ დაანახო მაინც რაღაცას ცვლის, ხო თვალებსაც ცვლის.
და ბოლოს მაინც ის ხდება რისიც ასე ტკივილამდე გეშინოდა.
ისევე უბრალოდ და უცაბედად მიდის როგორც მოვიდა....

და ისევ საათობით დგახარ სარკესთან და ეძებ იმას ვინც სულ ცოტა ხნის წინ იყავი, როგორიც გახდი მასთან. ყველაზე მტკივნეული კი მაინც ისაა რომ სარკის ანარეკლში ვერც იმას პოულობ და ვერც მასთან შეხვედრამდე არსებულ შენს თავს.
ახლა უფრო ცუდი ხარ, ვიდრე ოდესმე ყოფილხარ.
ახლა სულ სხვანაირი თვალები გაქვს.
ახლა სხვანაირი გრძნობები გაქვს.
ახლა სულის სისხლდენამდე გკაწრავს რაღაც ამოუცნობი.
ახლა გენატრება არა თავად ის არამედ, საკუთარი თავი ისეთი როგორიც მასთან იყავი.

ჯინსების ორი თაობა

ჩვენმა ქვეყანამ დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ ორი თაობა გაზარდა: ჯინსების და და დახეული ჯინსების თაობა.
იმ ბნელ 90-იანების დასაწყისში ქვეყნის დამოუკიდებლობის მოთხოვნა სწორედ ახალგაზრდებმა, ჯინსების თაობამ დაიწყო და ეს საქმე ბოლომდეც მიიყვანა. იბრძოლეს, თავი გაწირეს და 70 წლიანი ბატონობიდან თავი დააღწიეს.
შემდეგ გაიზადრა ეს თაობა, ბევრი შეცდომაც დაუშვა, მაგრამ სახელმწიფო კი შექმნა.
და სწორედ ამ დროს გაიზარდა დახეული ჯინსების თაობა, რომლებიც წინა თაობის შეცდომებს აპროტესტებს, რაღაც უფრო პროგრესულს ითხოვს და ამბობს რომ თავად უკეთესის შექმნა შეუძლია.
ეს თაობა დამოუკიდებელ საქართველოში დაიბადა და გაიზარდა, თითქოს გენეტიკური კოდად თავისუფლება აქვთ ჩადებული და ამ თავისუფლებას არასგზით არ დათმობენ.
და მიუხედავად მათ მიმართ ხშირად გამოთქმული კრიტიკისა ისინი საოცრად განათლებულები, სოლიდარულები და სამართლიანები არიან.
მათ ეს ბევრჯერ დაამტკიცეს. 13 ივნისს შიშველი ხელებით თბილისი გადაარჩინეს.
უკვე ერთი თვეა წვიმასა და ქარში თავისუფლებას და სამართლიანობას ითხოვენ. მშობლებს სახლიდან ეპარებიან, პირად ცხოვრებაზე უარს ამბობენ იმისათვის რომ საკითარი პოზიცია დააფიქსირონ. ეს თაობა უბრალოდ თვლის რომ მათი მოსავლელია ეს ქვეყანა და ცდილობენ ისე მოუარონ როგორც სწორად მიაჩნიათ.

პირველი რესპუბლიკის ქალები

“დღეს თქვენ აქ მოწამე იყავით ერთი ისტორიულისა და ამავე დროს ტრაღიკული აქტის. ამ დარბაზში მოკვდა ერთი სახელმწიფო და აი ახლა ამავე დარბაზში ეყრება საფუძველი მეორე სახელმწიფოს ”
 ამ სიტყვებით გახსნა სხდომა ნოე ჟორდანიამ. 
“საქართველოს დამოუკიდებლობის” აქტი ეროვნული საბჭოს წევრებმა ერთხმად მიიღეს 1918 წლის 26 მაისის 5 საათსა და 10 წუთზე. “ამიერიდან ქართველი ხალხი სუვერენული უფლებათა მატარებელია და საქართველო სრულფასოვანი დამოუკიდებელი სახელმწიფოა.” ამავე დღეს დამტკიცდა საქართველოს დროებითი შერეული მთავრობა. მიღებული იქნა ქვეყნის იდეოლოგიური და სოცალურო მოწყობსი შესახე პოსტულატები. მაგალითად ის, რომ საერთაშორისო ომიანობის დროს საქართველო მუდმივად ნეიტრალური სახელმწიფო იქნებოდა. დამოუკიდებელი საქართველსო პოლიტიკური ფორმა კი დემოკრატიული რესპუბლიკა უნდა ყოფილიყო.

ეს მოვლენა მაშინ ახალი ეპოქის დასაწყისად მიიჩნიეს. ახალი ეპოქის, რომელსაც საქართველსოთვის განვითარება და მშვიდობა უნდა მოეტანა თუმცა სამწუხაროდ მოვლენების განვითარებამ საპირიპირო დაამტკიცა.

მაგრამ ამ ჯერად მხოლოდ პოზიტიურზე ვისაუბროთ.
1919 წელს საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საკანონმდებლო ორგანოს დამფუძნებელთა კრებაში 130 დეპუტატი შედიოდა, აქედან 5 ქალი იყო.
მინადორა ორჯონიკიძე-ტოროშელიძე
ელეონორა ტერ-ფარსეგოვა-მახვილაძე
ქრისტინე შარაშიძე
ანა სოლოღაშვილი
ელისაბედ ნაკაშიძე-ბოლქვაძე
ხუთივე ქალი საქართველოს გასაბჭოების შემდეგ აქტიურად იყო ჩართული ანტი-საბჭოთა არალეგალურ მოძრაობაში.  

მაშინ როდესაც მსოფლიოში ქალები ხმის უფლებებისთვის იბრძოდნენ, საქართველოში არა თუ ხმის უფლება არამედ რესპუბლიკის პირველ პარლამენტში 5 ქალი იყო. ეს იყო ერთ ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მიღწევა პირველი რესპუბლიკის. და რა თქმა უნდა საბჭოთა კავშირის 70 წლიანმა ბატონობამ ყველაფერი ღირებული გაანადგურა.

26 მაისს საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს ავღნიშნავთ. დამოუკიდებლობის მოპოვებისა და აღდგენის. ორჯერ მოგვიწია რუსეთისაგან თავის დაღწევა, ორჯერ გამოვაცხადეთ დამოუკიდებლობა. 

თავისუფლება ლომთა ხვედრიაო და მე მაინც მჯერა რომ ეს თავისუფლება გამოგვივა.

თავისუფლების რევოლუცია

 


                                                              „დაკავდით სიყვარულით და არა ომით!’’


ყველა რევოლუციამ ხომ ჩვენს თავზე გადაიარა, რაღა ამ სექსუალურმა რევოლუციამ აგვიქცია გვერდი ქართველებს? 

100 წელი შეგვისრულდა დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან, 27 წელი ამ დამოუკიდებლობის აღდგენის დღიდან და მაინც არ ვართ თავისუფლები.

როდესაც ამ ქვეყნის საშველზე ვსაუბრობთ პასუხი ერთი გვაქვს, თაობების ცვლილება გადაგვარჩენსო.
ხო და აგერ წუხელ აღმოვაჩინეთ რომ ეს თაობები შეცვლილა, გაზრდილან და ახლა მზად არიან გადაარჩინონ ეს ჩვენი ბედკრული ქვეყანა.

მე მაინც მგონია რომ რევოლუციით მხოლოდ კონკრეტულ ხელისუფლებას კი არ ცვლი, არამედ საზოგადოების ცნობიერებას. დიახ, ერთი აზრის გარშემო გაერთიანებული, ქუჩაში გამოსული ადამიანები, ცვლიან ქვეყნის კულტურას. 

ახლა კი როგორც იქნა რევოლუციის სადავეები ახალგაზრდებმა აიღეს. ადამიანებმა რომელთა მართვა, ყიდვა, შეშინება შეუძლებელია. თავისუფალი, ლაღი, ბედნიერი ადამიანების რევოლუციის სათავეებთან ვართ მგონია, როგორ მჯერა და რა დიდი იმედი მაქვს რომ ეს რევოლუცია შედგება. 

12 მაისის ღამეს ახალგაზრდების ხმა გაისმა და ეს ხმა არ იყო მიმართული კონკრეტული ხელისუფლების მიმართ, არამედ ეს ხმა ითხოვდა ცვლილებებს ჩვენს აზროვნებაში, ჩვენს ცნობიერებაში. როგორც იქნა ჩვენთანაც დაუბერა თავისუფლების ნიავმა, დარწმუნებული ვარ ეს ნიავი სულ მალე ქარში, შემდეგ კი გრიგალში გადაიზრდება და ეს იქნება ყველაზე დიდი გამოდარება ამ ქვეყნისთვის.

რელიგიური გრძნობები

თელავი ქალაქია სადაც საიდუმლო არ არსებობს, ხო და ცოტა ხნის წინ თელავში ერთი საინტერესო ამბავი მოხდა.

ერთ ერთმა სასულიერო პირმა აღსარების ჩაბარების დროს სექსუალური კავშირი დაამყარა მრევლთან, ფაქტზე წაასწრო მრევლის ქმარმა და თავად მიხვდებით რა ამბავი მოჰყვებოდა ამას. მაგრამ ამ ისტორიაში მთავარი ისაა რომ სასულიერო პირს არანაირი სანქცია არ დაჰკისრებია.

დღეს ალავერდთან გავიარე, ამ მრავალსაუკუნოვან სიდიადედთან და გამახსენდა ეს ისტორია. შემდეგ გვერდით ხალხმრავლობა შევნიშნე და გამახსენდა რომ იქვე არსებობს მაწვნის სახლი და ღვინის ქარხანა, რომლებიც არანაირი გადასახადების გადამხდელნი არ არიან, ყველაზე იაფი მუშა ხელი ჰყავთ და ყველაზე ძვირად ღირებული პროდუქტი აქვთ.

მეხსიერებაში კიდევ ერთი ფაქტი ამომიტივტივდა, თელავის საკრებულოებისგან როგორ ითხოვდა ალავერდის მეუფე შუამთის ტყის ტერიტორიის მათ საკუთრებაში გადაცემას. 

ასევე როგორ ითხოვდა იგივე მეუფე ახმეტის მუნიციპალიტეტისგან, ტუალეტის ქაღალდის ღირებულების (250 ათასი ლარის) გამოყოფას. 

თვალწინ დამიდგა ის მრავალათასიანი ჯიპები, რომლიდანაც ასეთი დიდი სიამაყით გვლოცავენ შიმშილისგან სულდაღაფულ ერს.

ჯვრისწერისა და ნათლობის "სტავკები", რომლებიც დროთა განმავლობაში უფრო და უფრო იმატებს.

ბოლოს ციანიდი, საპატრიარქო ტახტის გაუნაწილებლობა, უმცირესობების ჩაგვრა.....

კიდევ შეიძლება ჩამონათვალის გაგრძელება მაგრამ რა აზრი აქვს, როდესაც სულ მალე რელიგიური გრძნობების შეურაცხყოფის შესახებ კანონი გვექნება.

ის ფაქტი რომ ყველა ხელისუფალისთვის ხელსაყრელია მეტი რეგულაციისა და ცენზურის დაწესება ეს გავიგე, მაგრამ როდესაც მსგავსი რეგულაციების ინიციატორია ის რელიგიური ინსტიტუტი, რომელიც თავის საწყისებში თავისუფლებას გულისხმობდა, რომელიც ლიბერალიზმს და შემწყნარებლობას ქადაგებდა გაუგებარია სად დაკარგა თავისი ფუნდამეტური არსი.

მსმენია არ განიკითხო და არ განიკითხებიო და იმედი მაქვს ამ პრინციპს დაიცავენ კანონშემოქმედნი რელიგიური გრძნობების შეურაცხყოფის შესახებ კანონის დამუშავებისას.

ქართული ინ"წ"ელიგენცია

ბოლო პერიოდში ხშირად მიწევს ისეთ ღონისძიებებზე დასწრება, სადაც მრავლად არიან ის ადამიანები ვინც საკუთარ თავს მიიჩნევს საპატიო ადამიანად, აიი ისე გიყურებენ, რომ ვალდებულებას გიწესებენ მათი აზრი უაპელაციოდ გაითვალისწინო. სახეზე აწერიათ საკუთარი ღირსების უსასრულო ჩამონათვალი და მეც თავდახრილი, დაკნინებული მოსმენის ძალა რომ აღარ შემწევს ვტოვებ ამ საპატიო თავყრილობას.

ქართული ინ"წ"ელიგენციის უნიკალური ფენომენია ფრაზა "მე ვმოღვაწეობ" რაშიც ჩვენი პატივდადებულნი გულისხმობენ საკუთარ მიღწევებს ქვეყნის, ერისა და ბერის წინაშე. მიღწევები ძირითადად გამოიხატება ორი არც თუ ისე კარგად გარითმული ლექსის დაწერასა ან სცენაზე კდემამოსილი სახით შესრულებულ კომპოზიციაში (შესრულების ხარისხზე ნუ დავკონკრეტდებით). ხო და რაც მთავარია მოღვაწეობის უმნიშვნელოვანესი შემადგენელია არსებული ხელისუფლების ქება-დიდება (მაინც ყოველიშემთხვევისთვის ან კონცერტია ჩასატარებელი, ან კრებულია გამოსაცემი).

ჩვენი ქვეყნის ეს საპატივცემულო ადამიანები, მათი ღვაწლის გათვალისწინებით, ფიქრობენ რომ შეუძლიათ ნებისმიერ საკითხზე (ეკონომიკა, განათლება, გლობალური პოლიტიკა) იმსჯელონ და თან ისე რომ მათთან შემდავებელი კაცი არ დაბადებულა ქვეყანაზე.

მე მიყვარს ინ"წ"ელიგენცია. ისინი ცხადად გვანახებენ როგორი არ უნდა იყოს მომავალი თაობა.
ისინი გვიჩვენებენ გზას რომელზეც არავითარ შემთხვევაში არ უნდა ვიაროთ.
ისინი გვაიძულებენ განვვითარდეთ.
სწორედ ეს ძვირფასი ქართული ინ"წ"ელიგენცია გვაიძულებს ვიფიქროთ (და რაც შეიძლება მალე განვახორციელოთ) სექსუალურ და კულტურულ რევოლუციებზე.

ფემიციდი საქართველოში

საქართველოში ყოველი მე-11 ქალი მეუღლის მხრიდან ფიზიკური ძალადობის მსხვერპლია. ქალთა 35%ის ქცევა ძალადობის გამოყენებით კონტროლდება პარტნიორის მხრიდან. ქმრის მიერ ცოლის ცემას გარკვეულ შემთხვევებში დასაშვებად მიიჩნევს ქალთა 34%. 78% თვლის,რომ ოჯახში ძალადობა ოჯახური პრობლემაა და მისი გარეთ გატანა დაუშვებელია. ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი ქალების ერთი მესამედი დუმილს არჩევს.

ორი დღის წინ თბილისში, ბარნოვის ქუჩაზე მომხდარი მკვლელობა იმისი ნათელი მაგალითია, რომ ქალები ჩვენს ქვეყანაში დაუცველნი არიან და ამ საკითხზე დუმილი დანაშაულია.

ამ საკითხის აქტუალობა იზრდება მაშინ როდესაც უკვე ფაქტის წინაშე დავდგებით, როდესაც კიდევ ერთ ქალს მოკლავენ. ცოტა ხანს ვისაუბრებთ, დავგმობთ ძალადობას და შემდეგ ისევ მივჩუმდებით შემდეგ მსხვერპლამდე.

მაგრამ მსხვერპლი იმაზე ბევრად მეტია ვიდრე ჩვენ ეს ვიცით. ყოველდღე ქალებზე ძალადობენ და თუ ეს ძალადობა ფატალურად არ სრულდება ჩვენ ამის შესახებ ვერ ვიგებთ. 

და რაც უფრო ინერტული იქნება სახელმწიფო და საზოგადოება ქალთა მიმართ ძალადობაზე მით მეტი მსხვერპლი იქება.

თითოეულმა ჩვენგანმა და უპირველესად სახელმწიფომ უნდა ვაღიაროთ ფემიციდი, როგორც ქვეყნის ერთ ერთი მთავარი პრობლემა. ვიფიქროთ, ვიმუშაოთ ამ პრობლემის გადაჭრაზე და უმკაცრესი რეაგირება მოვახდინოთ ყოველ ძალადობის ფაქტზე. 

თორემ სანამ სადღეგრძელოს ტექსტით ვილაპარაკებთ "ქალის პატივისცემასა და სიყვარულზე" ერთ დღესაც ჩვენ თავად გავხდებით მსხვერპლი.

შრომის უსაფრთხოება საქართველოში

შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია (ILO – შსო) ადგენს გარკვეულ სტანდარტებს, რომლებსაც უპირობოდ უნდა იცავდნენ მისი წევრი ქვეყნები.  სამწუხაროდ მილიონობით მუშისთვის რეალობა საკმაოდ განსხვავებულია. ყოველწლიურად დაახლოებით 2,3 მილიონი ადამიანი იღუპება სამუშაო ადგილას დამდგარი უბედური შემთხვევების, ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანების და სხვადასხვა დაავადებების გამო.  საქართველოშიც სამუშაო ადგილზე დაღუპულთა და დაშავებულთა რიცხვი წლიდან-წლამდე იზრდება,  რაც გამოწვეულია იმ დაუდევრობით და საერთაშორისო სტანდარტების უგულვებელყოფით, რომლის შესრულების ვალდებულებაც ქვეყანამ ევროპასთან ასოცირების ხელშეკრულების გაფორმებით  იკისრა . საქართველოს შრომის კოდექსის უამრავი ნაკლოვანი მხარიდან  ერთ-ერთი სწორედ ის მტკივნეული საკითხი გახლავთ, რომელსაც შრომის უსაფრთხოება ჰქვია და რომელიც საერთოდ არ რეგულირდება კოდექსით. თუმცა შრომის კოდექსში შესაბამისი რეგულაციების დაწესებით და კანონმდებლობაში ცვლილებების შეტანით ამ პრობლემის აღმოფხვრა მაინც გართულდება რადგან ქვეყანაში გვაქვს  უფუნქციო შრომის ინსპექცია და პროფკავშირები, რომელთა გააქტიურების  გარეშე, მხოლოდ კანონმდებლობის დახვეწა ვერ შეძლებს არსებული მდგომარეობის გაუმჯობესებას.
როდესაც შრომის უსაფრთხოებაზე ვსაუბრობთ რთულია გვერდი ავუაროთ კიდევ ერთ სავალალო თემას, შრომის ინსპექცია, რომელიც არ გვყავს ქვეყანაში, ან გვყავს და სრულიად უფუნქციოა. შრომის ინსპექციას უნდა ეკისრებოდეს უფლება მოვალეობები რომელიც განსაზღვრავს დასაქმების ადგილებზე ნებისმიერ დროს შესვლას და შესაბამისი რეაგირების მოხდენას. მნიშვნელოვანია რომ შრომის ინსპექციას ჰქონდეს აღსრულების მექანიზმი, რომლის საშუალებითაც ის მოახდენს შესაბამის რეაგირებას დარღვევებზე. თუმცა ამ ეტაპზე არსებული შრომის ინსპექციის სამსახური მხოლოდ ფუტლიარის როლს ასრულებს და ჯერჯერობით რეალური ღონისძიებები არ განუხორციელებია. უნდა ავღნიშნო, რომ დასაქმებულთა სამუშაო ადგილზე გარდაცვალების ფაქტები უფრო და უფრო მატულობს, თუმცა ღონისძიებები პრევენციისთვის ჯერ არ ჩატარებულა. ასეთი შემთხვევების მაქსიმალურად თავიდან ასარიდებლად უპრიანი იქნება ფართო უფლებების მქონე შრომის ინსპექცია, რომელიც გააკონტროლებს არა მხოლოდ დასაქმებულთა შრომის პირობებს, არამედ შრომითი კანონმდებლობის შესრულების მონიტორინგსაც განახორციელებს.
საქართველოში შრომის უფლებების დაცვა დიდი გამოწვევების წინაშე დგას, ასევე გასათვალისწინებელია რომ ასოცირების ხელშეკრულებით აღებული ვალდებულებები ამ საკითხზე ჯერ კიდევ შეუსრულებელია. ცვლილებების გატარება აუცილებელია როგორც საკონონმდებლო დონეზე, ასევე ქმედითი ნაბიჯებია გადასადგმელი დამსაქმებელთა ცნობიერების ამაღლებისთვის. 
ამ ცვლილებების განხორციელებით ჩვენი ქვეყანა არა მხოლოდ შეასრულებს ასოცირების ხელშეკრულებას არამედ შექმნის უსაფრთხო გარემოს შრომის ბაზარზე.

კაცები არასრულფასოვნების კომპლექსით

ტერმინი “არასრულფასოვნების კომპლექსი’’ შემოიტანა ფსიქოლოგმა ალფრედ ადლერმა. ის თვლიდა, რომ თავდაპირველად ყველა ბავშვი განიცდის არასრულფასოვნებას, მისი ფიზიკური უმწეობიდან გამომდინარე. 
ადლერის მეცნიერული იდეების ჩამოყალიბებაზე მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა ზიგმუნდ ფროიდის შეხედულებებმა და ასევე დარვინის ევოლუციურმა თეორიამ. 
თავის ადრეულ ნაშრომებში ადლერი აღნიშნავდა, რომ სრულყოფილებისკენ სწრაფვა ადამიანის თანდაყოლილი მიდრეკილებაა და საფუძვლად ევოლუციური პროცესი უდევს. თუ ადამიანის მიზანი, ისწრაფოს სრულყოფილებისკენ, მოიცავს საზოგადოებრივ ინტერესებს, მაშინ პიროვნების განვითარება იღებს კონსტრუქციულ ხასიათს, ხოლო, თუ ეს მიზანი ემსახურება მხოლოდ საკუთარი პიროვნული აღმატებულობის, უპირატესობის დამტკიცებას, სხვებზე ბატონობის უფლების მოპოვებასა და მოკლებულია სოციალურ ინტერესს, მაშინ ადამიანის “ცხოვრებისეული სტილი’’ დეფორმირდება და შედეგად ვიღებთ ნევროზს. ეს უკანასკნელი არასრულფასოვნების ძლიერი განცდითაა განპირობებული.

როდესაც ამ მარტივ განმარტებას წავიკითხავთ და ცოტას ჩვენს ორგვლივაც მიმოვიხედებით დავინახავთ კაცებს რომლებსაც ეს კომპლექსი უკვე ნევროზში კი არა და ფსიქოზში გადასდით და საკუთარი არასრულფასოვნების დასაძლევად გარემოზე გადააქვთ აგრესია.
უფრო მეტად რომ დავკონკრეტდეთ და ვისაუბროთ იმ პატარა ქალაქზე რომელშიც მე ვცხოვრობ, თელავზე :) ქუჩაში ერთი გასეირნებით, ერთ პატარა კაფეში ყავის დასალევად გასაჩერებელი დრო დაგჭირდებათ რომ ნათლად დაინახოთ არასრულფასოვნების კომპლექსის მაგალითები.

თავდაპირველად უმჯობესია გავიხსენოთ "თელავის პოლიტ ელიტა" (სხვა თუ არაფერი ისინი გვიწყვეტენ მუნიციპალიტეტის ბედ-იღბალს). აქ მრავლად შევხვდებით კაცებს რომლებიც სარკეში ჩახედვის დროს ვერაფერს ხედავენ და ამის დასაძლევად სხვა რა გზა აქვთ ქუჩაში საკუთარი სექსუალურ ფანტაზიებზე უნდა გვესაუბრონ. ხშირად ეს კაცები საკუთარი სისუსტის დასაძლევად პოლიტიკურ ჭრილში განიხილავენ კონკურენტების სექსუალურ ცხოვრებას. ეს კაცები საკუთარ არასრულფასოვნებას აწმენდენ ქალებს, ებრძვიან ძლიერ ქალებს და მუდმივად იმის მცდელობაში არიან როგორმე მოახერხონ და ქალების დამცირებით საკუთარ ანგარიშზე ქულები ჩაიწერონ.
და ეს კაცები საღამოს როდესაც კვლავ სარკესთან დადგებიან ისევ სიცარიელეს დაინახავენ, მიუხედავად იმისა რომ მთელი დღე ჩაგრავდნენ ქალებს, მთელი დღე თავს ამეტებდნენ და ამცირებდნენ. გაზრდილი კომპლექსებითა და ცოტა ბოღმით დაწვებიან და დაგეგმავენ მეორე დღეს უფრო მეტად როგორ დაამცირონ ქალები რომ საღამოს მოვერცხლილ მინებში სულ მცირე გამოსახულება მაინც დაინახონ.

ჩვენს ირგვლივ არასრულფასოვნების კომპლექსით გატანჯული კაცები მუდმივად ამცირებენ ქალებს, ავიწროებენ, ჩაგრავენ, მაგრამ ეს ქალები უფრო მეტად ძლიერდებიან და ქმნიან ძლიერ საზოგადოებას რომელიც ხვალ აუცილებლად მიაღწევს თანასწორ გარემოს.

8 მარტი ყვავილებისთვის

მოდით ცოტა ხნით დავივიწყოთ სადღეგრძელოები და გულწრფელად ვთქვათ, რომ ქალი და კაცი თანასწორნი იბადებიან.
დაბადებისას ქალიც და კაციც ტირიან პირველი ჰაერის ჩასასუნთქად, მაგრამ თითქოს აქ მთავრდება თანასწორობა.
კაცი გვარის გამგრძელებელია, ქალი წამსვლელი.
კაცი ძლიერი და მებრძოლი უნდა გაიზარდოს, ქალი ნაზი და დამჯერი.
კაცმა უნდა ისწავლოს, ქალი გათხოვდება და რათ უნდა.
კაცს შეუძლია მეგობრებთან დრო ისე გაატაროს როგორც უნდა, ქალი შებინდებამდე სახლში უნდა იყოს (რას იტყვის ხალხი).
კაცს აუცილებელია ჰქონდეს მრავალი სექსუალური თავგადასავალი, ქალი ვალდებულია ქალიშვილობა შეინარჩუნოს უკიდურეს დრომდე.
კაცს შეუძლია ღალატი, ქალი ღალატისთვის სიკვდილით უნდა დაისაჯოს.
კაცმა უნდა იმუშაოს, ქალმა ოჯახს მიხედოს.
კაცს შეუძლია ქალზე იძალადოს, ქალი მორჩილი უნდა იყოს.
კაცს შეუძლია აქტიურ პოლიტიკაში ჩაერთოს, ქალები ამაში იზღუდებიან.
და ეს ციკლი უსასრულოდ გრძელდება. კაცს რაღაც შეუძლია, ქალს არა.
რატომ? იმიტომ რომ ის კაცია და ის ქალი.
ყოველ 8 მარტს კი ის კაცები, რომლებსაც ყველაფერი შეუძლიათ ორი ღერი ყვავილით შეიარაღებულნი სხდებიან იმ ქალების მიერ გამზადებულ სუფრაზე, დიდი ყანწითა და მაღალფარდოვანი სიტყვებით სვავენ ამ ქალების სადღეგრძელოს, ხოლო ძილის წინ საწოლში იმ ორ ღერ ყვავილსაც ამადლიან.
უნდა აიკრძალოს 8 მარტს ყვავილების გაყიდვა! უნდა გადაიმალოს ყველა ყვავილი. იქნებ როგორმე გამოვიდეთ ყვავილების ეპოქიდან და თანასწორობის ეპოქაში შევაბიჯოთ.

სხვა ქალები

ქართულ მენტალობაში ჩამოყალიბდა ქალის ორი ცნება. ქალი რომელიც სახლში უნდა გყავდეს (ცოლი, დედა, და) და სხვა ქალების.
სახლის ქალები ერთი შეხედვით ბედნიერები არიან, აისხავენ კილოობით ოქროულს და სანათესაო საახლობლოს შემოივლიან თავის ოჯახზე ლაპარაკით. სახლში მისულებს კი კვლავ დაუცარიელდებათ თვალები და ქმრის ლოდინის უკვე მობეზრებულ რუტინას ძილით დააღწევენ თავს.
ასეთი ქალები უნდათ სახლში კაცებს, თვალებ ჩამქრალი, უპრეტენზიო, უამბიციო ხო და რაც მთავარია ასეთი ქალების თვალებში არ არსებული ნაპერწკალი კაცებს აძლევს იმ მყარ გარანტიას, რომ ასეთ ქალებს არავინ შეხედავთ, არავინ მიეკარებათ და თავად ეს კაცებიც მშვიდად იცხოვრებენ.
მაგრამ ამავე კაცების ცხოვრებაში არიან სხვა ქალები. ქალები რომლებიც ხმამაღლა ამბობენ ნაფიქრალს, ქალები რომელთა თვალებშიც მუდმივად არის რაღაც ნაპერწკალი (არა ბედნიერების კი არა, სიანცის, სიცელქის, სიცოცხლის წყურვილის ნაპერწკალი).
ამ კაცების ცხოვრებაში მუდმივად არიან სხვა ქალები, რომელთან ყოფნითაც შინაგან ეგოს იმაღლებენ, საკუთარ თავს მეტ მნიშვნელობას ანიჭებენ. სხვა ქალებთან ყოფნას ხან მალავენ, მაგრამ როდესაც საკუთარი მამაკაცურობის დამტკიცება მოუნდებათ, გაბღენძილები და ცხვირ აწეულები ყვებიან ათას ჭორ-მართალს სხვა ქალებზე.
მაგრამ სხვა ქალებსაც უცრემლდებათ თვალებში ათამაშებული ნაპერწკლები. ხშირად სხდებიან მაღალ სართულიანი შენობის სხვენის კიდეებზე და ფიქრობენ ფრენაზე.
უფრო ხშირად წარმოუდგენიათ საკუთარი სიკვდილი და უამრავ ცრემლს ღვრიან ამაზე ფიქრის დროს.
სხვა ქალები ყოველთვის მარტო არიან, მაშინაც კი როდესაც უამრავი ის კაცი ფიქრობს მათზე.
სხვა ქალები გრძნობენ რომ მათ არ შეიყვერებენ, ან ალბათ ვერ შეიყვარებენ.
სხვა ქალები ყოველთვის იბრძვიან მეტისთვის და არცერთი წაქცევის დროს არ ჩერდებია.
სხვა ქალებს ჩუმად მაგრამ მაინც უყვართ და ხან იმდენად ძლიერად რომ ამის გააზრება თავადაც უჭირთ.
სხვა ქალები ყოველთვის ოცნებობენ საკუთარი თავის შეცვლაზე, მაგრამ არ გამოსდით (ან შეიძლება არც კი ცდილობენ)
სხვა ქალები მარტოობაში კვდებია და მათი საფლავიც იმდენადვე ცარიელია, რამდენადაც მათი ცხოვრება იყო სავსე განცდებით.

ბებიაჩემი ფემინისტია

"ბებიი" ასე ვეძახი ყოველთვის, ლაპარაკის დაწყების წამიდან და ისიც გარწყინებული თვალებით შემომხედავს ხოლმე. სულ მეუბნება ჩემი ნანატრი შვილი ხარო და მიყვება თავისი ახალგაზრდობის ამბებს.
ორი ბიჭი ჰყავდა და იმ დროში ამაყი დედა უნდა ყოფილიყო, მაგრამ ის მაინც სულ გოგოზე ოცნებობდა. როდესაც შურით ეუბნებოდნენ ორი ბიჭის გმირი დედა ხარო, სინანულით შეხედავდა და ეტყოდა მე გოგოზე ვვოცნებობდიო.
მერე მე დავიბადე პირველი შვილიშვილი და თან გოგო. ხშირად მეუბნება ჩემი ახალგაზრდობის ოცნება შენი სახით ამიხდაო, მეც გაბადრული სახით ცხვირს ავწევ სიამაყით.
ბევრს ვსაუბრობთ ხოლმე და მიუხედავად იმისა რომ საკუთარ თავზე არასოდეს იტყვის ფემინისტი ვარო ის მაინც ყველაზე დიდი ფემინისტია ჩემს ირგვლივ.
იმ ქალებისგან განსხვავებით ვისთვისაც ოჯახში ძალადობა ნორმად ითვლება, ბებიაჩემი მუდმივად გაბრაზებული საუბრობს კაცებზე. იმ კაცებზე რომლებიც მუდმივად არარსებული ძალაუფლების დემონსტრირებისკენ მიისწრაფიან, საკუთარი კომპლექსების დასაფარად.
ბებიასთან გავიზარდე და ყოველთვის მასწავლიდა რომ განათლება აუცილებელია სრულფასოვანი ცხოვრებისთვის. ყოველთვის მეუბნებოდა რომ მათემატიკა კაცების საგანი კი არ იყო (როგორც ამას სხვები ამბობენ), არამედ დიდი შრომის შედეგი იყო მათემატიკის სწავლა.
როდესაც მარტო ცხოვრება გადავწყვიტე ის იყო ერთადერთი, რომელიც ამ ფაქტს პოზიტიურად შეხვდა და მითხრა რომ ყველა ადამიანმა დამოუკიდებლად უნდა მართოს საკუთარი ცხოვრება.
და ახლა როდესაც ჩემს ირგვლივ ყველა საუბრობს ჩემი გათხოვების დაგვიანებაზე, რა თქმა უნდა მისი რჩევა კვლავ ისაა, ავიწყო კარიერა, კარგად დავფიქრდე და ისე მივიღო გადაწყვეტილება, გარდაუვალი გათხოვებისთვის არ არის შექმნილი ქალი და ქალი ბევრად ძლიერია ვიდრე სხვა ნებისმიერი კაცი.
P.S. ეს იყო ჩემი "ბებიის" დარიგებების მცირე ნაწილი :)
78 წლის ქალის რომელიც ბევრად ძლიერია ვიდრე სხვა ვინმე ჩემს ირგვლივ, ქალის რომელიც არაღიარებული ფემინისტია

ნაადრევი ანდერძი ყოველიშემთხვევისთვის

ხშირად მიფიქრია სიკვდილზე და კიდევ იმაზე რა მოხდებოდა სამყაროში ჩემს გარეშე. ბევრჯერ ამბიციურიც ვყოფილვარ, ძალიან ამბიციური და მითქვამს სამყარო უჩემოდ ვერ გაძლებს მეთქი :D ზოგჯერ ისიც მიფიქრია რომ ერთი ადამიანიც კი ვერ შეამჩნევდა ჩემს სიკვდილს და ამის გაფიქრებაზე წინასწარ თავად გამომიგლოვია საკუთარი თავი.

ამ დილას კიდევ ერთხელ მომივიდა ეს ფიქრები და წინასწარი ანდერძის დაწერა გადავწყვიტე (რა იცი რა ხდება :D )
უპირველესად მინდა შიშველი დამმარხოთ, ხო ცოტა უცნაურია მაგრამ მაინც ვთვლი რომ ადამიანი შიშველი იბადება და შიშველი უნდა გაქრეს ამ ქვეყნიდან.
სურათი? არ მინდა! ყოველთვის უსიამოვნო შეგრძნებას იწვევდა ჩემში ქვაზე დახატული ადამიანები.
ხო არც ყვავილები მინდა და არც შავები, ეს ხომ ჩვეულებრივი ტყუილია, სეირის მოყვარულების მიერ დარბაზში შესასვლელი გადასახადი.
და რაც შეეხება ჩემს ნივთებს :) სიკვდილზე ფიქრის დროს ყოველთვის მკრთალად მაგრამ მაინც გამივლის ხოლმე აზრი, რომ ჩემს სიკვდილზე მეტად ადამიანებს მაინც ჩემი ნივთების დანაწილება დააინტერესებთ, ხო და გაიყავით, დაგლიჯეთ! თამარა რომელიც იყო, მაგრამ ხშირად არც იყო ისეთი როგორ ქალსაც მისგან მოითხოვდით მშვიდად იქნება და ცხოვრებაში ყველაზე გულიანად იცინებს თქვენს მიერ დადგმულ მასკარადზე.
მშვიდობით! გიტოვებთ იმ ფიქრებს რომელიც ყოველ ჩემს დანახვაზე ქვეცნობიერში გიჩნდებოდათ და ეს თვალებში ნათლად ჩანდა.

P.S. ახლა ახალი ჭორები რომ არ გაჩნდეს ქალაქში (ან იქნებ ქვეყანაში) არ ვაპირებ თავის მოკვლას (არც დავაპიებ)
P.p.s. როგორ ვარ? ბედნიერი <3
   
     

#ბედნიერებამოტივირებული

ჩავლილ საახალწლო აურზაურს, ახალი წლის იმედები მოსდევს და გეგმები. გეგმები ბევრია და არც ისე რთული ამ გეგმების შესრულება. წინა წლის დასასრულს არ მქონია არც იმედი და არც რაიმეს ახლის მოლოდინი, მიჩვეული ვარ თითქოს ყველაფერი კარგის დაკარგვას. მაგრამ ძველი და ახალი წლის გასაყარზე, ზუსტად 12საათზე რაღაც ვიგრძენი, ისეთი აქამდე რომ არც მეფიქრა. საკუთარ თავში ვიგრძენი ბევრი სიახლე და სურვილი რაღაც სხვის. ცხოვრებაში პირველად ვიგრძენი ახალი წლის, ახალი შესაძლებლობები და თითქოს იმ წამიდან დავიწყე ცვლილებები. საკუთარ თავში ცვლილებები, მტკივნეული, ზოგიც წარმოუდგენელი მაგრამ ცვლილების მცდელობა გააქტიურდა ჩემს ტვინში.
მცირე გეგმებიც დავისახე. უპირველესად ჩემივე არეული ჩემი ცხოვრების სასწრაფოდ დალაგება და პირველი ნაბიჯებიც გადავდგი უკვე ამისთვის :) ამ წლიდან მინდა უფრო მეტი ღიმილი და გულწრფელი გრძნობები გავცე. 2018ში ბევრი ცრემლის ღვრას ვაპირებ ლამაზ მუსიკაზე, რომანტიულ ფილმებზე, წვიმასა და თოვლზე (თუ წელს გვეღირსა :D ) ბევრ ჩახუტებას და კოცნასაც ვგეგმავ წელს :)
#ბედნიერებამოტივირებული და #სამყაროზეშეყვარებული